Ecologisch bouwen? Duurzaam financieren!

Als je een gebouw ecologisch wilt bouwen, zou je het ook ecologisch of duurzaam moeten financieren. In de wereld van 2013 is wel voldoende duidelijk dat “financieren” vrijwel niets met ecologie of duurzaamheid te maken heeft. De weinige mensen die de woorden duurzaam, ecologisch en financieren wel eens in één zin gebruiken hebben een gerust geweten als ze bij Triodos of SNS bankieren. Maar de facto is ook dat een illusie. Hier is waarom èn wat we eraan kunnen doen.

Ecologie als illusie…

In tegenstelling tot wat iedereen denkt, komt al het geld NIET van de staat of de centrale bank. Slechts 3 tot 6% van het geld, de z.g. “base money” komt daar vandaan. Al het andere geld wordt door commerciële banken gecreëerd. Hoe? Uit het niets. Is dat schadelijk? Ja. Let wel: als de waarde van een economie, de uitwisseling van waarde tussen mensen, groeit, is het helemaal niet verkeerd als daar ruilmiddelen voor worden bijgemaakt. De omvang van de hoeveelheid geld volgt dan de omvang van de groei van de economie. Maar in de praktijk gebeurt er iets héél anders. Wezenlijk anders. Het erbij gemaakte geld wordt niet “zomaar” in omloop gebracht, het wordt tegen RENTE in omloop gebracht. Dàt heeft tot gevolg dat er alsmaar méér van moet worden gemaakt, ook zonder dat de èchte economie groeit. Er ontstaat groeidwang, want om niet ten onder te gaan aan inflatie, moet de reële economie ook groeien. Dat hele proces leidt tot speculatie, koerswinsten en -verliezen, hyper complexe financiële producten, gevaarlijke waarderingen (“Ratings”: drie dagen voor haar ineenstoring werd Freddy mac nog AAA gewaardeerd!) en dus: luchtbellen en ineenstortingen. En nog afgezien daarvan. Al zou de groei van de reële economie een groei van de financiële economie bij kunnen houden, dan zou die economie elke 17 jaar in waarde/omvang moeten verdubbelen. Op den duur volstrekt kansloos en op de wat minder lange termijn al héél schadelijk. We leven dus in een illusie.

Rente, een exponentieel probleem.

Stel dat Jozef, de vader van Jezus bij diens geboorte een cent op een bank had kunnen zetten tegen 3,6% rente. Weet u wat u daarvoor vandaag zou kunnen kopen? Denk maar mee: 1,036 tot de macht 2013. Als je dat uitrekent koop je 942 massieve aardbollen van goud! Een astronomische waarde en totáál ondenkbaar in de realiteit. Rente is dus eigenlijk levensgevaarlijk. Vandaag de dag bestaat de kostprijs van alle producten voor meer dan 40% uit verborgen rente. Rente die nodig was voor de financiering van de fabriek, de machines, het huis van elke werknemer, etc. Ook die lieve Triodos bank en de natuurlijke SNS dragen dus bij aan het grootste probleem in de wereld: de ziekte van ons geld. En in tegenstelling tot wat Triodos beweert, maakt zij zich gezien haar balans ook schuldig aan het z.g. fractioneel bankieren: meer geld uitlenen dan je hebt, c.q. op je balans kunt verantwoorden. Natuurlijk, Triodos is het beste jongetje van de klas, maar niettemin: op de verkeerde school!

Wat kunnen we doen? Duurzaam financieren.

We lijken machteloos tegen het enorme kartel van de banken en de staatsmacht die dat kartel mede in standhoudt, maar we kunnen wat doen. Sterker nog: We kunnen dat hele “to big to fail” systeem als een kaartenhuis in elkaar laten zakken, zonder schade voor de gewone mens. Wàt moeten we doen? Dit:

1- we moeten ons realiseren dat we het geld vrij van rente moeten maken.

2- we moeten zelf “de boekhouding” doen.

Bankieren is niet meer dan boekhouden. Wat de een aan waarde levert, koopt de ander. Of je nu kasgeld, kralen, spiegeltjes of digits op een server gebruikt: als je de balans houdt kun je economie maken. In Zweden en Denemarken kent men de rentevrije JAK-bank. In Duitsland kennen we de oZB, de ohne Zins Bewegung. Die zijn, net als in Nederland Fair4all(.nl) heel anders dan de z.g. LETS-systemen. Bij die laatste worden vooral kleinschalige diensten en producten aangeboden. Voor gas in je fornuis of stroom uit je stopcontact of een flinke partij zonnecollectoren kun je er nog niet terecht. Ik ben ervoor dat we kleinschalige systemen naast de euro oprichten. Gezamenlijk hebben die een enorme draagkracht. Terwijl de draagkracht groeit, mogen de euro en de gewone banken rustig in elkaar zakken.

Duurzaam, want in balans.

Even omdenken. Stel je voor: Een flink woonhuis wordt gerealiseerd in 3000 manuren. Heel grof: twee manjaar. Tel daar het materiaal bij. Dat kost ongeveer even veel. Dat moet je dan toch met 4 manjaar van jezelf kunnen vereffenen in plaats van 30 jaar hypotheek?

De grond duur? De Duitse professor Margrit Kennedy wil in haar boek “Interest- and Inflation-free money” de grond in maatschappelijk eigendom geven. Het idee is leuk, maar ik denk dat als dat de staat is of een nutsbedrijf, dat we dan nog steeds geweldige graaipraktijken zullen zien. Ik ben ervoor de grond in collectief particulier eigendom te geven en bouwgrond niet anders te prijzen dan landbouwgrond. In Marinaleda(.com, in Spanje) zijn ze daarin als socialisten wat verder gegaan dan ik zou doen, maar men woont er héél betaalbaar. Tientjes in de maand! Het Nederlandse Fair4all is wellicht een goed begin.

Een gezonde economie in een paar woorden:

1. Economie is een gevolg van menselijke activiteit, geen oorzaak
2. Het ruilmiddel voor de activiteit is rentevrij en vrij van speculatie
3. De economie kàn groeien door activiteit, maar mòet dat niet (vanwege rente)

Als je het me deze stellingen eens bent -er is nog veel over te vertellen – google er dan maar eens even op.